سومین نشست ارائه مقالات سی امین همایش
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده پولی و بانکی،در ابتدای نشست، مقاله مشترک دکتر زهرا خوشنود و خانم مرضیه اسفندیاری با عنوان «سیاست پولی و کارتهای اعتباری» با چکیدهی ذیل ارائه شد:
«کانال وامدهی بانکی بهعنوان یکی از سازوکارهای انتقال سیاست پولی با شکلگیری تحولاتی در عرصه بانکی، با فراز و فرودهایی مواجه بوده است. شکلگیری ابزارهای نوین پرداخت و روشهای جدید تامینمالی، بهویژه در قالب کارت اعتباری که تسهیلکننده دسترسی خانوارها به منابع مالی بوده، در این زمینه نقشی کلیدی ایفا کردهاند. در این راستا در این مقاله با تمرکز بر اطلاعات ماهانه دوره زمانی ۱۳۹۰:۱ تا ۱۴۰۱:۱۲ اثربخشی کارتهای اعتباری بر سازوکار انتقال پولی با تاکید بر کانال وامدهی در ایران بررسی میشود. نتایج برخلاف مطالعات خارجی بیانگر بیاثر بودن دسترسی به منابع مالی از طریق کارت اعتباری بر این کانال بوده و بیاهمیتی کانال وامدهی در سازوکار انتقال پولی (همانند بسیاری از مطالعات داخلی و خارجی) نیز به اثبات میرسد.»
در ادامه، مقاله مشترک دکتر مهرشاد شجاعی و آقای حسن رشیدی با عنوان «طراحی و تبیین الگوی بانکداری اسلامی با رویکرد سیاستهای پولی و مهار تورم» با چکیدهی ذیل ارائه شد:
«بانکداری اسلامی ابزار مؤثری در جهت دستیابی به پیشرفت و تمدن اسلامی است. بدلیل اهمیت بانکداری در اقتصاد و منع ربا در فقه و تأکید بر حرام بودن ربا، از بین بردن این چالش امری ضروری است. با توجه به نامگذاری سال جاری از طرف مقام معظم رهبری(مدظله) بهنام «مهار تورم، رشد تولید»، بنابراین پژوهش حاضر با هدف طراحی و تبیین الگوی بانکداری اسلامی با رویکرد سیاستهای پولی و مهار تورم صورت گرفت. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر شیوه جمعآوری دادهها توصیفی - پیمایشی بوده و با روش پژوهش آمیخته (کیفی-کمی) مورد تحلیل قرار گرفت. روششناسی آمیخته مبتنی بر اصول پارادایمی پراگماتیسم است. به لحاظ رویکرد، استقرائی و استراتژی مورد استفاده در این پژوهش استراتژی تحلیل مضمون بوده است. نتایج بخش کیفی حاکی از این است که 13 مضمون فراگیر، 48 مضمون سازماندهنده و 208 مضمون پایه شناسایی شدند. مضامین فراگیر شامل چشماندازهای سیاست پولی، ابزارهای بانکداری اسلامی، عوامل اجرای سیاست پولی و اعتباری، ابزارهای سیاست پولی، اهداف بانکداری اسلامی، چالشهای نظام بانکداری اسلامی، عوامل اجرای بانکداری اسلامی، عوامل برون بانکی مطالبات غیرجاری، عوامل درون بانکی مطالبات غیرجاری، از بین بردن ربا، عوامل رشد بانکداری اسلامی، علل تورم و آثار تورم است. نتایج حاصل از بخش کمی نیز نشان داد که ابعاد بدست آمده بر بانکداری اسلامی با رویکرد سیاستهای پولی و مهار تورم تاثیر معنیداری دارند.»
در نهایت، مقاله مشترک آقای محمد جمور بههمراه دکتر میثم خسروی با عنوان «آسیبشناسی تجربه انجام عملیات بازار باز، بهمن 1398 تا اردیبهشتماه ۱۴۰۲ » ارائه گردید:
«بیش از سه سال از آغاز اجرای عملیات بازار باز در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران میگذرد. مقاله پیشرو به آسیبشناسی اقدامات انجامگرفته توسط بانک مرکزی در زمینه عملیات بازار باز در این مدت و ارائه پیشنهادات اصلاحی پرداخته است. عملیات بازار باز بخشی از چارچوب سیاست پولی است، بنابراین برای آنکه به هدف مهار تورم منجر شود بایستی الزامات سیاست پولی نظیر حل مشکل ناترازی شبکه بانکی و کسری بودجه مزمن دولت و اتخاذ چارچوب مناسب هدفگذاری تورم در وهله اول مورد توجه قرارگیرد. نتایج پژوهش در راستای آسیبشناسی عملیات بازار باز نشان میدهد که؛
۱- در انتخاب بین چارچوب عملیات بازار باز، نظامهای جایگزین مبتنی بر سقف یا کف مورد توجه و بررسی قرار نگرفته است.
۲- عملکرد بانک مرکزی در زمینه عملیات بازار باز قاطع و سریع نبوده که باعث انحراف نرخ سود بینبانکی خارج از دالان شده است.
۳- عملکرد بانک مرکزی در مجموع منجر به نوسان بیشتر نرخ سود بینبانکی به نسبت قبل از اجرای عملیات بازار باز شده است که مخالف با هدف اجرای عملیات بازار باز است.
۴- علیرغم عدم نگهداری اوراق توسط بانک مرکزی که منجر به محدودیت انجام سیاست انقباضی در شرایط لزوم شده و همچنین کسری دائمی ذخائر در بازار بینبانکی، بانک مرکزی از ابزار خرید قطعی استفاده نکرده و صرفاً از ابزار ریپو استفاده کرده است.
۵-هدفگذاری نرخ تورم و نرخ سود بینبانکی توسط بانک مرکزی مناسب نبوده که منجر به عدم دستیابی به اهداف بانک مرکزی شده است.
۶- انتخاب دالان مناسب از منظر میزان فاصله بین نرخ کف و سقف کریدور مورد توجه بانک مرکزی قرار نگرفته است.»
در پایان نشست، مقالات ارائه شده توسط دکتر مهدی هادیان و دکتر حسین امیری بهعنوان اعضای هیئترئیسه، مورد بحث و بررسی قرار گرفت. یادآور میشود سیامین همایش سالانه سیاستهای پولی و ارزی به کوشش پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی برگزار میشود و مجموعه مقالات این همایش بهزودی در دسترس علاقهمندان قرار خواهد گرفت.
در سیامین همایش سیاست های پولی و بانکی که در روزهای دوشنبه و سه شنبه ۲۲ و۲۳ خرداد برگزار می شود، تمام علاقه مندان از سراسر کشور میتوانند به صورت مجازی در این همایش از وبسایت https://mepac.mbri.ac.ir شرکت کنند.